Wisława Szymborska Miniatura średniowieczna

(1923–2012); poetka i eseistka, autorka felietonów; laureatka Literackiej Nagrody Nobla i licznych międzynarodowych wyróżnień w dziedzinie literatury; urodziła się w Kórniku koło Poznania; jej ojciec, Wincenty Szymborski, był zarządcą dóbr ziemskich hrabiego Zamoyskiego; po śmierci hrabiego rodzina Szymborskich przeniosła się najpierw do Torunia, a potem na stałe do Krakowa – z tym miastem poetka była związana przez całe życie; tam też uczyła się w Gimnazjum Sióstr Urszulanek; po wybuchu II wojny światowej kontynuowała edukację na tajnych kompletach; maturę zdała w 1941 r.; aby uniknąć wywózki na roboty do Rzeszy, w 1943 r. podjęła pracę jako urzędniczka na kolei; w latach 1945–1948 studiowała filologię polską i socjologię na Uniwersytecie Jagiellońskim (studiów jednak nie ukończyła z powodu trudnej sytuacji materialnej); w tym czasie zadebiutowała na łamach „Dziennika Polskiego” wierszem Szukam słowa; w 1948 r. poślubiła poetę Adama Włodka (rozwiedli się w 1954 r.), a w 1952 r. wydała swój pierwszy tom poezji Dlatego żyjemy; pracowała jako redaktorka działu poezji w czasopismach „Życie Literackie” i „Pismo”, współpracowała z wieloma periodykami, m.in. z „Tygodnikiem Powszechnym”; podróżowała służbowo do Związku Radzieckiego, Gruzji, Danii, Jugosławii, a także – w ramach stypendium – do Paryża; wyjeżdżała na wieczory autorskie lub imprezy wydawnicze do różnych państw Europy; pod koniec lat 60. związała się z pisarzem Kornelem Filipowiczem; wydawała kolejne zbiory poezji, które przyniosły jej coraz większy rozgłos, np. Wołanie do Yeti (1957), Sól (1962), Sto pociech (1967), Wielka liczba (1976), Ludzie na moście (1986); słynęła z subtelnego poczucia humoru, autoironii, zamiłowania do absurdu oraz dystansu do siebie i rzeczywistości; oprócz znanej powszechnie twórczości poetyckiej lubiła się poświęcać zajęciom paraliterackim: robiła zabawne wyklejanki, słowno-plastyczne kolaże, pisała limeryki i rymowanki – podnosząc zabawę literacką do rangi sztuki; została wyróżniona licznymi nagrodami: w tym prestiżową Nagrodą Goethego (1991), Nagrodą Herdera (1995), Literacką Nagrodą Nobla (1996) oraz najwyższym polskim odznaczeniem państwowym – Orderem Orła Białego (2011); zmarła w Krakowie i została pochowana na tamtejszym cmentarzu Rakowickim; na mocy testamentu w 2012 r. powstała Fundacja Wisławy Szymborskiej (m.in. opieka nad spuścizną literacką poetki oraz działalność edukacyjna w zakresie propagowania polskiej kultury i literatury)