Marek Nowakowski Raport o stanie wojennym

zawieszenie zasad, według których funkcjonuje państwo, z powodu zagrożenia wojną; termin ten w historii PRL-u jednoznacznie wiąże się z decyzją I sekretarza KC PZPR gen. Wojciecha Jaruzelskiego, który w nocy z 12 na 13 grudnia 1981 r. ogłosił wprowadzenie stanu wojennego na terytorium Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej; uzasadnieniem był brak szans na porozumienie z działaczami „Solidarności”, którzy zapowiadali dalsze strajki (oskarżano ich też o gromadzenie broni, dążenie do konfrontacji zbrojnej); stan wojenny przedstawiano jako działanie chroniące przed wkroczeniem Sowietów na terytorium Polski; władzę przejęła Wojskowa Rada Ocalenia Narodowego (WRON), której przewodniczył gen. Jaruzelski; wprowadzenie stanu wojennego oznaczało m.in.: zawieszenie działalności związków zawodowych (NSZZ „Solidarność” od razu zawieszono, a rok później – rozwiązano); wieloletnie więzienie lub konfiskatę mienia za jakąkolwiek działalność opozycyjną; zakaz organizowania strajków; nadawanie tylko jednego programu telewizyjnego i radiowego oraz wydawanie dwóch gazet: „Trybuny Ludu” i „Żołnierza Wolności”; zorganizowanie na terenie całego kraju posterunków wojskowych; internowanie, czyli aresztowanie i umieszczenie w ośrodkach odosobnienia, liderów „Solidarności” i członków opozycji

(1935–2014); pisarz, publicysta, autor scenariuszy filmowych; urodził się w Warszawie; we wczesnej młodości szukał własnej drogi życiowej, był typem buntownika: przerwał naukę w szkole, często zmieniał pracę, został dwa razy skazany na karę więzienia; w latach 50. studiował prawo na Uniwersytecie Warszawskim, ale nie uzyskał dyplomu; debiutował opowiadaniem Kwadratowy na łamach „Nowej Kultury”; był publicystą „Gazety Polskiej”, współzałożycielem podziemnego pisma literackiego „Zapis” oraz członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich; publikował w paryskiej „Kulturze” pod pseudonimem Seweryn Kwarc; wiele jego utworów doczekało się adaptacji teatralnych i filmowych; w latach 70. był sygnatariuszem licznych kierowanych do władz apeli w obronie swobód obywatelskich; w 1984 r. aresztowano go pod zarzutem szkalowania PRL-u i ustroju socjalistycznego; został odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski oraz – pośmiertnie – Krzyżem Wolności i Solidarności; otrzymał m.in. Nagrodę Fundacji im. Kościelskich, Nagrodę Literacką m.st. Warszawy w kategorii warszawski twórca oraz Nagrodę Wolności francuskiego PEN Clubu; zmarł w Warszawie, jego grób znajduje się na Powązkach; w 2017 r. Biblioteka Narodowa ustanowiła nagrodę literacką jego imienia