Przemiany przemysłu w Polsce

wartość produktu narodowego netto (PNN) pomniejszona o wartość podatków pośrednich (VAT-u, akcyzy).

• węgla kamiennego,
• węgla brunatnego,
• ropy naftowej,
• gazu ziemnego.

rodzaj przemysłu, którego historia sięga XVIII w. Do przemysłu tradycyjnego zalicza się działy, które wytwarzają produkty niewymagające stosowania najnowszych osiągnięć  naukowo-technicznych. Przykłady:

• górnictwo,
• hutnictwo,
• przetwórstwo ropy naftowej,
• produkcja maszyn i udządzeń,
• produkcja artykułów spożywczych,
• produkcja włókien i odzieży.

rodzaj bezrobocia, które:

• pojawia się wtedy, kiedy kwalifikacje osób bezrobotnych nie są dostosowane do potrzeb rynku pracy,
• jest długotrwałe,
• jest skutkiem zamykania zakładów przemysłowych lub przenoszenia produkcji do innych krajów,
• jest dużym problemem w regionach, gdzie dominuje jeden dział przemysłu, np. górnictwo, hutnictwo, włókiennictwo.

system gospodarczy, w którym:

• większość przedsiębiorstw jest własnością państwa,
• decyzje dotyczące produkcji i inwestycji w przedsiębiorstwach będących własnością państwa są podejmowane przez centralne władze kraju,
• władze centralne decydują o cenach towarów i usług na rynku.

To przeciwieństwo gospodarki rynkowej, w której wiekszość przedsiębiorstw jest prywatnych, a decyzje dotyczące ich działalności są podejmowane przez zarządy i właścicieli. 

Gospodarka centralnie sterowana występowała w państwach bloku wschodniego, w tym w Polsce do końca lat 80. XX w.

• górnictwa,
• hutnictwa,
• włókiennictwa,
• produkcji cementu,
• produkcji energii.

to wieloletni proces polegający na:

• zamykaniu fabryk przestarzałych i nierentownych, głównie przemysłu tradycyjnego (np. kopalni, hut, fabryk włokienniczych),
• przenoszeniu produkcji do krajów, w których koszty pracy są niższe.

Skutkami dezindustrializacji są:

• spadek udziału przemysłu w strukturze zatrudnienia i w produkcie krajowym brutto (PKB),
• duże bezrobocie.

W Polsce proces dezindustrializacji rozpoczął się w 1989 r. i trwał mniej więcej do początku XXI w.

duże zmiany w sektorze przemysłu, które obejmują:

• zmianę struktury własnościowej (kto jest właścicielem fabryk),
• zmianę struktury wielkościowej (jakie fabryki przeważają: duże czy małe),
• zmianę rozmieszczenia zakładów przemysłowych,
• zmianę struktury produkcji (czego się produkuje najwięcej, czego mniej).

W Polsce restrukturyzację przemysłu przeprowadzono po 1989 r. 

rodzaj gospodarki, w której:

• powszechna jest własność prywatna,
• działa swobodny obrót towarami/usługami,
• ceny towarów/usług są ustalane przez rynek – zależą od popytu (zapotrzebowania) i podaży (ilości dóbr dostępnych na rynku),
• władze państwowe nie ingeruję w działalność rynkową – podmioty gospodarcze (np. firmy, instytucje) decydują, co będą robić i w jaki sposób,
• istnieje wolność konkurencji – przedsiębiorstwa, które produkują to samo/świadczą te same usługi, rywalizują o klienta.

Gospodarka rynkowa jest przeciwieństwem gospodarki centralnie sterowanej, gdzie władza państwowa decyduje o rozwoju gospodarki, co ma być wytwarzane, w jakich ilościach i jakie mają być ceny towarów i usług.

Obecnie nigdzie na świecie nie działa modelowa gospodarka rynkowa, ponieważ władze państw szczegółowo regulują działanie tych działów gospodarki, które są najważniejsze dla bezpieczeństwa państwa, np. energetyki i ochrony zdrowia.